„Czego jeszcze nie wiemy o Bożym Narodzeniu?”. Na to pytanie odpowiadał ks. prof. dr hab. Józef Naumowicz podczas kolejnego wykładu otwartego z cyklu „Duchowość dla Warszawy”, który odbył się z inicjatywy Akademii Katolickiej 15 grudnia w auli Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi. Przez nawiązanie do znanej wszystkim baśni H.C. Andersena „Dziewczynka z zapałkami”, prelegent zwrócił uwagę na szczególny motyw światła, który od wieków towarzyszy chrześcijanom w przeżywaniu wielkiej tajemnicy Boga, który staje się człowiekiem.
Ksiądz profesor nawiązał do znanych elementów mówiących o narodzinach Jezusa w Betlejem, które są zawarte w ewangeliach, objaśniając to, co mogłoby wydawać się mniej zrozumiałe dla współczesnego czytelnika. Tradycyjna szopka to właściwie grota, stanowiąca zaciszne miejsce dla rodzącej Maryi, została wskazana jako miejsce narodzin Jezusa w licznych pozabiblijnych źródłach. Stała się ona następnie miejscem, w którym wzniesiono w 328 r. Bazylikę pod wezwaniem Narodzenia Pańskiego. Fakt ten, przyczynił się do ustanowienia uroczystości, której datą było na wschodzie chrześcijańskim początkowo 6 stycznia (6 dzień nowego roku, nawiązujący do 6 dnia stworzenia Adama), a w Rzymie 25 grudnia (dzień nawiązujący do przesilenia zimowego). Chrześcijanie wschodni obchodzą dziś tę uroczystość również 25 grudnia, jednak według kalendarza juliańskiego, co wypada według gregoriańskiej rachuby czasu 7 stycznia. Narodziny Jezusa, na podstawie proroctw Starego Testamentu, określano jako przyjście na świat prawdziwej Światłości.
Rozwijająca się tradycja chrześcijańska w ciągu wieków dodała różne symboliczne elementy nawiązujące do wydarzenia narodzin Jezusa. Tradycja strojenia choinek wiązał się misteriami chrześcijańskiego średniowiecza, w których przedstawiano sceny z raju i obecne w nim drzewo życia. Pięknie przyozdobione drzewka zanoszono do kościołów i do domów. Zwyczaje te na różne sposoby rozwijały się w poszczególnych krajach chrześcijańskich. Nie bez znaczenia był fakt pojawienia się szopki z figurami upamiętniającymi Boże Narodzenie. Tradycja opłatka, pobłogosławionego niekwaszonego chleba, wyraża znak dzielenia się z ubogimi i potrzebującymi chlebem i innymi dobrami. Ksiądz profesor zauważył, że istnieje wiele różnych tradycji właściwych dla poszczególnych krajów, a nawet regionów. Po konferencji prelegent odpowiadał na pytania uczestników wykładu. Kolejny wykład z tego cyklu odbędzie się 19 stycznia 2023 r.
Galeria
fot. Mirosław Wiśniewski