Dyskusja na temat praw zwierząt w nowożytnym społeczeństwie nabrała przyspieszenia w 1975 r. wraz z ukazaniem się książki Petera Singera „Animal Liberation”. Singer postulował uznanie części praw zwierząt, kwestionując dominującą i uprzywilejowaną pozycję człowieka w strefie natury. Problemy etyczne powinny wyjść – według niego – poza relacje człowieka z drugim człowiekiem i objąć również kontakt ze światem fauny. Czy Singer miał rację? Tym właśnie pytaniem zainicjował dyskusję o. dr Janusz Pyda OP prosząc o ustosunkowanie się do tematu panią p. dr hab. Dominikę Dzwonkowską z Uczelni Łazarskiego i ks. dra Błażeja Węgrzyna z Akademii Katolickiej.
Pani Dominika Dzwonkowska sięgnęła do nauczania Kartezjusza i Kanta. Rozwinęła współczesne pojęcie osoby (ludzkiej, prawnej) używane w etyce. Czy ten model etyki można przenieść na świat zwierząt – przyznała, że odpowiedź nie jest oczywista? W dodatku: czy wszystkie zwierzęta mogą mieć jednakowe prawa? Czy nie jest tak, że więcej przywilejów przyznajemy domowym pupilom?
Ksiądz dr Błażej Węgrzyn przypomniał podstawowy podział praw na prawa pozytywne (nadane) i przyrodzone. O ile nie ma problemu z nadaniem zwierzętom pewnych uprawnień pozytywnych, o tyle można postawić zasadne pytanie o te drugie prawa, które przypisujemy wyłącznie osobom. Czy w związku z tym słuszny bywa spotykany tu i ówdzie postulat nadawania zwierzętom jakiejś formy osobowości? Jaka jest różnica antropologiczna między człowiekiem a zwierzęciem?
W żywiołową dyskusję włączyli się obecni na auli profesorowie i studenci Uczelni Łazarskiego. Zastanawiano się m.in. czy kategorie osoby i przedmiotu, używane we współczesnej jurystyce, są wystarczające do opisania rzeczywistości? Czy warto wprowadzić, jak apelują niektórzy działacze, dodatkową kategorię „osoby granicznej”? Jak rozwiązać potencjalny problem równości zwierząt wobec prawa? To tylko przykłady pytań, nad którymi debatowano podczas półtoragodzinnego spotkania.
Dyskusja odbyła się na zaproszenie rektora Uczelni Łazarskiego prof. dra hab. Macieja Rogalskiego, który zaszczycił również swoją obecnością słuchaczy zebranych w auli. W imieniu Akademii Katolickiej zebranych gości powitał rektor ks. prof. Krzysztof Pawlina. Wszyscy prelegenci zostali nagrodzeni brawami studentów. Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć (fot. Mirosław Wiśniewski) oraz nagrania na YT.